درباره واقعه غدیر و اهمیّت این روز، آیاتى از قرآن نازل شده است. پیش از خطبه غدیر این آیه نازل شد:
(یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ);۱

اى پیامبر! آن چه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده است، (به مردم) ابلاغ کن; و اگر چنین نکنى، رسالت خدا را انجام نداده اى.
آن گاه که پیامبر خدا صلى اللّه علیه وآله خطبه را به پایان رساند، این آیه کریمه فرو فرستاده شد:
(اَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الاْسْلامَ دیناً);۲
امروز دین شما را به حدّ کمال رسانده و نعمت را بر شما تمام کردم و آیین اسلام را برایتان برگزیدم.
هنگامى که خطبه غدیر پایان یافت و مسأله بیعت با امیر مؤمنان على علیه السلام به طور جدّى مطرح شد، عربى درخواست عذاب نمود و این آیه درباره او نازل شد:
(سَأَلَ سائِلٌ بِعَذاب واقِع);۳
درخواست کننده اى تقاضاى وقوع عذابى نمود.
خلاصه شأن نزول این آیه مبارکه چنین است:
پس از آن که واقعه غدیر پایان یافت، شخصى به نام «حارث بن نُعمان فهرى» نزد رسول خدا صلى اللّه علیه وآله آمد و با حالى آشفته به حضرتش چنین خطاب کرد: ما را به نماز گزاردن امر نمودى امتثال کردیم. دستور به پرداخت زکات فرمودى اطاعت کردیم و... و اکنون بازوى پسر عمویت را گرفته و او را به عنوان ولىّ و سرپرست بر ما نصب نمودى! آیا این دستور از پیش خود توست یا از خدا؟
پیامبر خدا صلى اللّه علیه وآله در پاسخ فرمود:
والّذی لا إله إلاّ هو، هذا من اللّه;
به خدایى که جز او معبودى نیست سوگند! این فرمانى از جانب خداوند است.
حارث پشت کرد و به طرف مرکب خود حرکت کرد و مى گفت: خدایا! اگر آن چه محمّد مى گوید حق است، بارانى از سنگ هاى آسمانى بر ما ببار و یا عذاب دردناکى بر ما فرو فرست!
هنوز به مرکبش نرسیده بود که خداوند سنگى فرو فرستاد که بر فرقش خورد و از دامنش بیرون گشت. در این هنگام خداوند این آیه را نازل فرمود:
(سَأَلَ سائِلٌ بِعَذاب واقِع * لِلْکافِرینَ لَیْسَ لَهُ دافِعٌ);۴
درخواست کننده اى تقاضاى وقوع عذابى کرد. این عذاب براى کافران است و هیچ کس نمى تواند آن را دفع کند.۵
این آیه و آیاتى دیگر، درباره واقعه غدیر خمّ است و هر یک از این آیه ها بحث مستقلّ و جداگانه اى را مى طلبد که به فرصتى بیش از این نیازمند است; از این رو پژوهندگان را به منابع مربوط به این آیات ارجاع مى دهیم.
------------------------------------------------
۱ . سوره مائده: آیه ۶۷.
۲ . سوره مائده: آیه ۳.
۳ . سوره معارج: آیه ۱.
۴ . سوره معارج: آیات ۱ و ۲.
۵ . تفسیر ثعلبى: ۱۰ / ۳۵، شواهد التنزیل: ۲ / ۳۸۱.