» پيش از پاسخ شايان ذكر است، ما مسلمانان به وپژه شيعيان براي برخي اشياء مانند تربت امام حسين(ع) اثر مستقلي در برابر خداوند قايل نيستيم. قداست و احترام به اين ها از ناحيه خداوند و به دستور او به واسطه پيامبر اكرم و ائمه عليهم السلام رسيده؛ پس، در واقع احترام گذاشتن و ارزش نهادن ما بر اين اشياء به خاطر خود آن ها نيست بلكه به خاطر فرمان خداوند است. چنانچه به هر دليلي خاك مكان ديگر يا جايگاه ديگري براي نماز خواندن سفارش مي شد، آن جا براي ما قداست پيدا مي كرد، يعني همان خدايي كه فرموده است نماز بخوانيد و روزه بگيريد همان خدا احكام و شرايطي را براي عبادت مقرر فرموده است. گاهي شرايط وجوبي است و گاهي استحبابي و درك فضيلت بيشتر و موارد مذكور از اين جهت است. لذا نبايد در ارزيابي اعمال فقط با قالب مادي و كالبد ظاهري آنها توجه داشت بلكه كيفيت عمل بسيار مهم تر از اين ظواهر (كه در جاي خود بسيار لازم است) است و شرايط زماني و مكاني يا در نحوه انجام عمل براي فزايندگي در كيفيت است.


حكمت فضيلت تربت امام حسين(ع)
حكمت فضيلت و ارزش تربت امام حسين به خاطر روايات خاصي است كه در اين باره حتي از زبان پيامبر اكرم(ص) و پس از ايشان از زبان امامان معصوم(ع) براي ما رسيده است. از جمله در روايتي آمده است: حضرت صادق(ع) پارچه اي داشتند كه در ان تربت امام حسين قرار داشت هنگام نماز اين خاك را بر سجاده مي ريختند و بر آن سجده مي كردند و مي فرمودند: «سجده بر تربت امام حسين(ع) حجاب هاي هفتگانه را از بين مي برد». (بحارالانوار، علامه مجلسي، ج 82، ص 153)
اما اين كه چرا ائمه(ع) به اين امر تشويق مي كردند؛ گفتني است: موجودات (جانداران و غير جانداران) يكسان نيستند، ميان افراد انسان، حيوانات و نباتات تفاوت ها و برتري هايي وجود دارد. به همين ترتيب امتيازهايي ميان زمين وجود دارد؛ البته اين برتري يك امر ذاتي و طبيعي نيست؛ بلكه روي مناسبات و جرياناتي است كه در آن سرزمين رخ داده است براي مثال، سرزمين عرفات، كوه طور، مروه و صفا كه محل نزول فرشتگان و مناجات انبيا و عبادت مسلمانان است، بر ساير زمين ها برتري دارد. اين امر جهاني و مورد اتفاق همه است.
سرزمين كربلا به سان اين زمين هاي مقدس است. در اين زمين خون بهترين شهداي راه حق و هدايت ريخته شده است. در اين سرزمين پاك فداكاري هاي بي مانندي از بهترين فرزندان رسول خدا رخ داده است. اگر ما موقع سجده براي خداوند بزرگ، پيشاني بر تربت امام حسين(ع) مي گذاريم، روي فضيلت و شرافتي است كه از خون امام حسين و خون شهداي راه حق كه به خاطر برپا داشتن نماز و تحكيم اصول توحيد و حق و عدالت كشته شده اند، كسب كرده است و يكي از بهترين راه ها براي زنده نگه داشتن ياد اين شهيدان در طول ساليان متمادي به همراه داشتن تربت آنان و سجده بر آن است. و مگر اين كه سجده بر تربت امام حسين(ع) اين پيام را دارد كه شخص نمازگزار هميشه توجه به دفاع از دين خدا داشته باشد كه اگر مدافع دين خداوند شد خاك او هم مقدس مي گردد.


حكمت فضيلت مسجد جامع
مسجد از نظر قرآن كريم (حج، آيه 40) محل و كانوني براي عبادت خدا است و بر اساس آموزه هاي روايي ما، (وسايل الشيعه، شيخ حر عاملي، مؤسسه آل البيت، ص 380) مسجد خانه خدا است، به همين جهت اين مكان شرافت بيشتري نسبت به زمين هاي ديگر دارد. از بين مساجد، مسجدالحرام، مسجد جامع هر شهر و پس از آن مسجد قبيله و ... فضيلت بيشتري دارند. اين اهميت افزون بر سفارش روايات شايد به دلايل ذيل باشد:
1. از نظر اسلام، مساجدي كه عهده دار نقش هاي مهمي در عرصه هاي عبادي، تربيتي، فرهنگي، اجتماعي سياسي و نظامي باشند، ارزش بيشتري از ساير مساجد دارند؛ به طور معمول، اين نقش ها در مساجد جامع شهر از مساجد ديگر بيشتر است.
2. اخلاص در عبادت ، يكي از شرط هاي عمده است. دست يافتن به اخلاص نياز به فراهم شدن مقدمات و ... دارد از جمله اين شرايط، مكان نمازگزار، لباس نمازگزار و ... است. مساجد جامع هر شهر از آن جا كه به قشر خاصي تعلق ندارند و همه افراد _فقير، ثروتمند، عالم و بي سواد_ رفت و آمد مي كنند و حتي در ساختن آن نيز قشر خاصي دخالت نداشته، انسان را تا حدود زيادي از وابستگي به محله، قبيله، افراد خاص و ... حفظ مي كند.
3. در مساجد جامع در طول زمان، افراد پاك زيادي رفت و آمد مي كنند و همين خود ارزش فوق العاده اي است.