متن پاسخ: ماهيت معجزه چيست و داراي چه ويژگيهايي است؟
دانشمندان علم كلام و اصول عقايد براي اعجاز، تعريفهاي گوناگوني يادآور شدهاند. تعريف جامعي كه ميتوان براي آن ذكر كرد، اين است : " امري بر خلاف عادت كه همراه با دعوت نبوت و تحدي و مبارزه طلبي و با مدعا هماهنگ بوده و كسي از عهد? معارضه و هماوردي با آن بر نيايد."(1)
بنابر اين تعريف اوّلاً: اعجاز كاري خارق العاده است؛ دوم: دست زدن به كار خارق العاده در صورتي معجزه خوانده مي شود كه آورند? آن مدّعي منصب نبوت از جانب خدا باشد. در غير اين صورت نام كرامت به خود ميگيرد.
امامان و انسانهاي والا و وارسته بدون دعوت نبوت، دست به اموري ميزنند كه با مجاري عادي و طبيعي سازگار نميباشد، ولي در عين حال نه پيامبران الهي هستند و نه كار آنان معجزه نام دارد.
ائمه و پيشوايان ديني كرامات فراواني داشتهاند كه در كتابهاي تاريخي ثبت و ضبط شده است، ولي به آنها طبق تعريفي كه ارائه داديم، معجزه اطلاق نميشود، مگر اين كه منظور از معجزه صرف كارهاي خارق العاده باشد.
در اين صورت به كار آنها نيز معجزه اطلاق ميشود، اما اين برخلاف اصطلاح دانشمندان كلام است.
ويژگي سوم معجزه اين است كه جهانيان را براي مقابله و مبارزه دعوت نمايد، بنابر اين هرگاه مدّعي مقام و منصبي، دست به كار خارق العاده بزند، ولي جهانيان را به مقابله دعوت نكند، نام معجزه نخواهد گرفت.
ويژگي چهارم آن است كه آورنده معجزه مغلوب انسانهاي ديگر قرار نگيرد و نوع بشر از مقابله و مبارزه با وي ناتوان گردند.
ويژگي پنجم آن است كه هرگاه در عمل اين چهار ويژگي گردآيند، ولي كار او بر خلاف ادعاي وي باشد، نه تنها گواه بر راستگويي او نيست، بلكه گواه بر اين است كه وي بر خدا افترا بسته و خدا از اين طريق او را رسوا ميسازد، مثلاً مدعي نبوت بگويد: گواه من بر راستگويي ادعايم اين است كه دست بر بيماري بكشم، شفا مييابد،
ولي پس از انجام اين عمل بيمار بميرد يا وضع او بدتر شود.
با اين ويژگيهاي پنجگانه كه در تعريف معجزه آمده است، به كارهاي خارقالعاده امامان معصوم، در اصطلاح كلامي و اعتقادي، معجزه گفته نميشود و به آن كرامت گفته ميشود، كرامات و معجزات از نظر خارق العاده بودن و همانند نداشتن مانند هم هستند، هم چنان كه قبلاً گفته شد امامان داراي كار هاي خارق العاده (كرامات) فراواني بودهاند كه در كتاب هاي تاريخي ذكر شده است.
پي نوشت:
1 - ر ك : كشف المراد، ص 350، چ جامعه مدرسين.
نظر خود را اضافه کنید.